Türkiye’de ve dünyada birçok başarılı projeye imza atmış, İş Zekası çözümleri konusunda uzman Intellica’nın Kurucu Ortağı Kemal Ünaltuna, başarılı bir İş Zekası projesi için yapılması gerekenleri anlatıyor!
Öncelikli olarak günümüzün popüler teknolojilerinden İş Zekası’nın, yalnızca bir (veya birden fazla) ürün satın alarak yapılabileceğini düşünmek koca bir yanılgıdır. Çünkü başarıya ulaşabilmek için İş Zekası sürekli yönetilmesi gereken bir “süreç” olarak algılanmalıdır. Bu süreçte kullanılan ürünler, sürecin sadece parçalarıdır. Mimarinin, modellerin, kodların, önyüzlerin ve tüm sürecin tasarımının ve yönetiminin başarıya katkısı, kullanılan ürünlerin katkısından çok daha fazladır. Bu anlamda düşünüldüğünde, yalnızca ürünlere odaklanmak yerine bu alanda uzman danışmanlık firmalarıyla çalışmak oldukça önemlidir.
İş Zekasının değişik parçalarını adresleyen çeşitli ürünler vardır. Temel olarak bir sunucu, bir veritabanı, bir veri işleme ürünü ve bir raporlama ürünü minimal bir konfigürasyon olarak yeterlidir. Ancak, daha ileri ve gelişmiş kullanımlar için, bir veri madenciliği ürünü, (in-memory) bir dashboard ürünü, bir big data ürünü (ortamı), bir complex event processing (olay tabanlı veri işleme) ürünü gibi ek ürünler ve ortamlar gerekmektedir.
İşin önemi ve sürdürülebilirliği göz önünde bulundurulduğunda bir İş Zekası projesinin finalize olması, minimal bir konfigürasyonla dahi en az 3-4 ay sürmektedir. Bu süre büyük kurumlarda 1 yıldan uzun da olabilir. İş Zekası teknolojilerinden faydalanan bir şirketin başarısının sırrı, bütün ürünlerin doğru seçilip, tasarlanmasının yanında, bir de bu teknolojileri doğru bir şekilde kullanarak şirketin daha etkin ve verimli çalışmasını sağlayacak şirket çalışanlarında gizlidir.
Şirket çalışanlarının, İş Zekası ortamlarını doğru bir şekilde kullanabilmek için bu ürünlerle ilgili eğitim almaları bir ön koşuldur, ancak yeterli değildir. Verilere dayanan karar destek süreçlerini iyi anlamaları ve nihayetinde kendi verilerini doğru bir şekilde yorumlayarak ve tahminsel modellemeler yaparak şirketi daha karlı bir hale getirmeleri şirket çalışanlarından beklenmektedir.
“Bir kere kur, sonra kendi kendine çalışsın” şeklinde bir İş Zekası ortamının verimli olması söz konusu olamaz. İş Zekası ortamları genellikle büyük ve kompleks ortamlardır. Bu ortamların işletilmesi için kurumlar, gerekli teknik becerilere sahip insan kaynaklarına sahip olmak zorundadır. Dünyada buna alternatif olarak, bu ortamların işletilmesinin uzman şirketlere verilmesi de yaygınlaşmaktadır.
Son olarak, İş Zekası yaklaşımlarında son yıllarda geleneksel denilebilecek önemli zenginleştirmeler olmuştur. Veritabanı makinaları; in-memory veritabanları; big data olarak adlandırılan, metin, ses, görüntü gibi yapısal olmayan verileri de işleyip anlamlandırabilen teknolojiler; olay tabanlı veri işleme (complex event processing) ürünleri gibi teknolojiler bu gelişmeler arasındadır. İş Zekası mimarisinin bunları da içine alacak şekilde oluşturulması ve bu tür yaklaşımların da daha ilk günden düşünülmeye başlanması önerilmektedir. Daha sonra bu mimarinin bileşenleri parça parça hayata geçirilebilir.